Daar is iets wat in ‘n mens geroer word wanneer ’n jong meisie, sonder politieke mag of wapens, maar met vaste oortuiging, voor ’n keiser in ‘n Romeinse arena staan en sê: “Ek is ’n Christen, ek kan nie iets anders wees nie”. Veral as sy haarself nie as ’n slagoffer beskou nie, maar as ’n getuie vir Christus. Perpetua van Kartago was so vrou. Sy was een van die vroeë en mees invloedryke vroulike martelare in die geskiedenis van die kerk.
Patristiek
Die Martelaarskap van Polukarpus: ‘n Boodskap van volharding en oorwinning
Wanneer die geskiedenis van die kerk onder die vergrootglas geplaas word, word dit gou duidelik dat die lydenspad dikwels oor die weg van gelowiges kom. Die apostels en die leiers van die vroeë kerk moes daagliks die kruis opneem, letterlik en figuurlik. Een so ’n merkwaardige figuur is Polukarpus van Smirna – ’n apostoliese vader, leerling van die apostel Johannes, en ’n martelaar wie se getuienis tot vandag toe in die kerk weerklink. In hierdie artikel bespreek ek die martelaarskap van Polukarpus, soos opgeteken in die brief van die gemeente van Smirna, om dit weer aan die kerk van die 21ste eeu voor te hou as voorbeeld van getrouheid te midde van verdrukking.
Die kerk het veel te danke aan die teologie van Cyprianus
Cyprianus
Cyprianus was een van die kerkvaders uit Karthago, Noord-Afrika. Dit is vandag geleë in Tunisië. Naas Chrysostomos (347-407 n.C.) en Augustinus (354-430 n.C.), het Cyprianus een van die grootste invloede op die kerkhervormers, onder andere Johannes Calvyn en Martin Bucer, uitgeoefen.
In hierdie artikel bespreek ek die rol wat Cyprianus gespeel het in die formulering van die teologie oor die volharding van die heiliges in die tyd nadat die vervolging van die vroeg-Christelike kerk gestaak is.
Die vervolging van Christene onder Nero (64nC)
Skildery van Nero deur Filippo Brunelleschi.
In die vorige deel in die reeks oor die vervolging van die vroeg-Christelike kerk is gefokus op godsdienstige redes waarom die Romeine die kerk vervolg het.
In die volgende paar dele gaan ek kortliks fokus op die hoogtepunte (laagtepunte?) van die vervolging in die eerste eeue onder verskillende keisers. Dit laat ons weer besef hoe belangrik dit is dat die kerk na die geskiedenis kyk om te leer met die oog op die toekoms.
Die geskiedenis loop altyd siklies: wat was sal wees, en daar is niks nuuts onder die son nie.
In dié opsig gee die kennis oor die vroeg-Christelike kerk se hantering van vervolging vir ons ‘n belangrike sleutel vir die hantering van konfliksituasies en moeilike vraagstukke in die hedendaagse samelewing en kerk.
Godsdienstige redes vir die bloedige vervolging van die kerk
In die vorige deel is gefokus op sosiale redes waarom die kerk deur die Romeine in die eerste eeue vervolg is. In hierdie afdeling word van die belangrikste redes genoem, naamlik die godsdienstige redes waarom die kerk deur die Romeine vervolg is.
Die vervolging van die vroeg-Christelike kerk (Deel 1)
Soos reeds in ‘n vorige deel gemeld, kyk ons in ‘n reeks artikels na lyding in die vroeg-Christelike kerk. In hierdie deel fokus ek kortliks op die gebeure wat die vervolging van die vroeë kerk ingelei het. Hiervan lees ons reeds in die Nuwe Testament. Die kruisiging van Christus sou die begin van ‘n lang en bloeddorstige stryd teen die kerk wees. Continue reading
Lyding deur die bril van die vroeë kerk
Vir baie jare al is die martelaarskap, vervolging en lyding in die vroeg-Christelike kerk ‘n tema waaroor ek baie opgelees het, geskryf, gepreek en in kursusse aangebied het.
Ek het besluit om ‘n reeks te plaas oor dié tema om met ander te deel hoe relevant hierdie tema vandag nog is, en op watter wyses hierdie gevaar steeds ‘n bedreiging vir die sigbare kerk inhou.
Klemens van Rome se lewe en werke
Ek het die afgelope paar jaar gewerk om die kerkvaders gesistematiseer weer te gee met hulle werke. Die vertalings van die kerkvaders is veral in Engels algemeen beskikbaar maar ‘n Afrikaanse vertaling bestaan sover my kennis strek, nog nie. Ek wil graag mettertyd ‘n Afrikaanse weergawe hier plaas, maar dit sal eers heelwat later kan wees. Een van die uitdagings was om die Griekse tekste van die kerkvaders in ‘n formaat te kry dat dit gebruik kan word vir navorsing en aanhalings. Migne se Patrologiae Graeca in die Patrologiae Cursus Completus-reeks is algemeen beskikbaar, maar die teks kan nie gebruik word sonder om dit oor te moet tik nie. Continue reading