Die herwinning van die klassieke Christelike tradisie in die onderwys

Die AP Akademie tree as Vaandelborg vir Kragdag 2025 op wat DV 7-9 Augustus 2025 plaasvind. Hiérdie artikel is ‘n meer uitgebreide bespreking van ‘n artikel met dieselfde titel wat later vanjaar in Kragdag se Nuusblad sal verskyn.

Opsomming: Hierdie artikel ondersoek die herwinning van die klassiek-Christelike tradisie (KCT) binne die moderne onderwysstelsel. Die KCT verbind klassieke filosofie met Christelike teologie en beklemtoon die vorming van die hele mens, naamlik die verstand, hart en siel, deur ’n liefde vir waarheid, goedheid en skoonheid by die student te kweek. Binne hierdie benadering, word onderwys gesien as ‘n roeping, waar die onderwyser of dosent as “paidagogos” die student begelei tot karaktervorming en ontdekking van hul roeping, eerder as net kennis oordrag. Die artikel plaas hierdie benadering in kontras met uitkomsgebaseerde onderwys (UGO), wat leerdergesentreerd is, fokus op meetbare uitkomste, en die illusie bevorder dat alle leerders gelyke resultate kan behaal. Aangesien die UGO-stelsel oorheersend is, word voorgestel dat die gees van die KCT herstel word binne bestaande strukture. Dit behels praktyke soos die gebruik van klassieke tekste, estetiese vorming, en gesprekke oor die betekenis van waarheid, goedheid en skoonheid. Die pedagoog moet self as model van deug optree. Die artikel eindig met die siening dat ware opvoeding die vorming van die siel is, nie net akademiese prestasie behels nie. Onderwys word so ’n daad van geestelike en morele begeleiding tot volwassenheid.

Lees die volledige artikel hier…

‘n Eeue-oue vraag: Waarom doop ons kinders?

Ons leef in ’n tyd waarin Bybelse gebruike en kerklike tradisies dikwels bevraagteken word. Een van hierdie vraagtekens handel oor die doop van kinders. Dit is ‘n vraag wat sedert die beginjare van die Christelike kerk gevra word en wat dikwels in ons tyd herhaal word wanneer mense vra: Moet ‘n persoon nie eers tot geloof kom voordat hulle gedoop word nie?

Lees verder…

Die wêreld het meer sulke pa’s nodig!

Die wêreld benodig goeie pa'sSondag is Vadersdag! Ons moet natuurlik elke dag vaders se rol in die samelewing en in ons gesinne waardeer en koester, nie net op dié spesifieke dag nie, maar vadersdag bied ’n unieke geleentheid om te fokus op hoe belangrik pa’s se rol in gesonde gesinne is. Dit skep ’n geleentheid om dankbaarheid te wys aan elke vader wat dié belangrike rol ernstig opneem.

Lees meer…

Waar kom die gebruik van bidure vandaan?

Die Handelinge-boek noem meermale dat die eerste gelowiges “eendragtig volhard het in die gebed” (Hand. 1:14; vgl. ook 2:42, 4:24, 12:5). Dit was dikwels in die konteks van afwagting, tydens vervolging of wanneer ‘n groot sendingpoging aangewend is. Die gebed was nie net individueel in die binnekamer nie, maar ook gesamentlik as gemeente. Dit het dikwels in huise, soms in die tempel, en later tydens die groot vervolging van die kerk, selfs in ruimtes soos katakombes plaasgevind.

Lees meer…

Die Pinksterfees as teologiese skarnier tussen die Ou- en Nuwe Verbond

Inleiding

Pinkster, soos dit vandag in die kerk gevier word, is nie ’n losstaande gebeurtenis nie. Dit rus op ou wortels. Wat in Handelinge 2 plaasvind, is die vervulling van iets wat lank reeds gevier was. In die Ou Testament was Pinkster bekend as die Oesfees wat op die vyftigste dag na die Joodse Pasga gevier is. Tussen die Pasga en die Pinkster, was 7 weke wat bekend gestaan het as die Fees van die Weke (of Shave’ot). Dit was in hierdie tyd gebruiklik om die eerste deel van die oes as ‘n gawe aan die Here te offer en ‘n tyd van danksegging vir die oes. Maar soos die heilsgeskiedenis ontvou het, het dit méér as net ’n landboufees geword. Dit word ’n teken van die Heilige Gees wat as eerstelinggawe aan die kerk geskenk word, waar letterlik ‘n omkering plaasvind. In plaas van dat die mens aan God offer, offer God sy Seun aan die kruis en stuur Hy sy Heilige Gees as belofte dat die oes lank nie verby is nie, maar dat die ewige seën nog oppad is. In hierdie artikel volg ons die pad van Pinkster vanaf die Ou Testament, deur Israel se feeste, tot by die vroeë kerk se verstaan van die uitstorting van die Gees as die aanbreek van die nuwe verbond.

Continue reading

Besondere vroue in die kerkgeskiedenis (5): Jean d’Arc

Daar is party name wat net eenvoudig mense se verbeelding aangryp as jy dit hoor. Een so naam is dié van Johanna van Arkel (Engels: Joan of Arc). Hoewel sy in die Middeleeue leef, klink haar lewe byna soos wat die Hebreërskrywer die wêreld se hantering van geloofshelde beskryf in Hebreërs 11:32-40. En daarom verdien sy haar plek in ons reeks oor besondere vroue in die kerkgeskiedenis.

Lees meer…

Besondere vroue in die kerkgeskiedenis (4): Macrina

MakrinaIn die geskiedenis van die kerk word belangrike persone soos predikante, teoloë en martelare wat geskryf, gepreek en geleef het om die waarheid te verdedig, gewoonlik onthou. Maar soms is die grootste invloed in hierdie mense se lewens nie diegene wat op ‘n kansel staan nie, maar dié wat agter hulle staan en hulle bemoedig wanneer hulle self ontmoedig word. Dit is dikwels ook vroue wat deur hul lewe, wysheid en geloof volgende geslagte beïnvloed het. Macrina, suster van Basilius die Grote en Gregorius van Nyssa, is só ’n figuur.

Lees meer…

Besondere vroue in die kerkgeskiedenis (3): Perpetua

Daar is iets wat in ‘n mens geroer word wanneer ’n jong meisie, sonder politieke mag of wapens, maar met vaste oortuiging, voor ’n keiser in ‘n Romeinse arena staan en sê: “Ek is ’n Christen, ek kan nie iets anders wees nie”. Veral as sy haarself nie as ’n slagoffer beskou nie, maar as ’n getuie vir Christus. Perpetua van Kartago was so vrou. Sy was een van die vroeë en mees invloedryke vroulike martelare in die geskiedenis van die kerk.

Lees meer…

Besondere vroue in die kerkgeskiedenis (2) – Ester

Ester se verhaal staan soos ’n vlam van hoop in ‘n donker, ongehoorsame wêreld. Sy tree nie op in ‘n tyd van wonderwerke of profetiese visioene nie. Inteendeel, die boek wat haar naam dra, noem nie eers die Naam van God nie. Maar juis hierin lê die krag van die getuienis van die boek Ester. Ester wys vir ons dat die Heilige Gees nie net werk in dramatiese openbarings nie, maar ook in die stil vasberadenheid van ’n vrou wat gehoorsaam is in tye van krisis.

Lees meer…

Besondere vroue in die kerkgeskiedenis (1) – Rut

Rut tel koring op in die landerye van Boas.

Eerskomende Sondag vier kerke oor die wêreld heen Pinkster, die herdenking van die uitstorting van die Heilige Gees.

Hierdie week se Pinksteroordenkings het die tema: Besondere vroue in die kerkgeskiedenis. 

Wanneer Pinkster ter sprake kom, dink baie onmiddellik aan die vuurtonge, spreek in tale en die dramatiese gebeure van Handelinge 2. Maar die Gees werk nie net in die bonatuurlike en groot dinge nie. Die Gees werk meestal sag, stil en sonder dat mense dit opsigtelik raaksien.

Lees meer…